bursztyn

Skamieniała żywica drzew iglastych, rzadziej liściastych. Znajdowany przeważnie w skałach osadowych pochodzących z górnej
kredy i trzeciorzędu, szczególnie w glinach, łupkach i piaskowcach oraz powiązany z lignitem (odmianą węgla brunatnego
utworzoną ze szczątków żywicodajnych drzew). Jako lżejszy od wody morskiej, wypłukiwany jest także z dna mórz.
Do połowy XIX wieku większość bursztynów znajdowana była nad brzegiem mórz.

Podobnie jak te poniżej, znalezione nad brzegiem Bałtyku, w Kuźnicy na Półwyspie Helskim (w pobliżu leśniczówki) - wprawdzie nie w XIX wieku,
ale jakieś... 30 lat już minęło (zdjęcia wykonane dzisiaj, tj. 01.02.2009 :) - a więc są także "bezcenne", ale że wciąż łatwiej znaleźć rzeczy
zwyczajnie niezwykłe, niż niezwykle zwyczajne - umieszczone zostały wśród kamieni "drogocennych" ;)

Naznaczone śladami milionów lat historii Ziemi, zwracały uwagę od
prehistorycznych czasów. Bursztynowe przedmioty z epoki kamienia
łupanego pokazywane są w muzeach na całym świecie. W czasach
starożytnych traktowane jako lekarstwo, wierzono też, że przyświecają
magicznym światłem, przy wędrówce przez krainę cieni. Większość
bursztynów ciemnieje z upływem czasu.
Dla mnie, błyszczące i matowe, są po prostu ciepłe, jasne, czy magiczne...?
nie wiem (prehistoryczni mieszkańcy ziem nadbałtyckich wierzyli, że
zapewniają przetrwanie).

Nazwa pochodzi od niemieckiego słowa bernstein (kamień, który się pali),
Grecy nazywali go elektron co oznacza świecący i błyszczący, a Arabowie
anbar, ponieważ zapach pocieranego bursztynu kojarzył się im z zapachem
ambry. Słowiańska nazwa jantar została przejęta od Litwinów, którzy
zapożyczyli ją od fenickiej nazwy bursztynu - jainitar - żywica morska.

W bursztynach często spotykane są wszelkiego rodzaju inkluzje, ponieważ
żywica jest niezwykle lepką substancją i potrafi "więzić" nie tylko małe
owady, ale również większe bezkręgowce, a nawet kręgowce, jak jaszczurki i
małe żaby. Można w nich znaleźć także inne obiekty, jak kwiaty, liście,
pióra. Takie inkluzje zwiększają wartość bursztynu bardziej niż ciekawa
barwa i doskonała przejrzystość.
Często wewnątrz bursztynów można znaleźć pęcherzyki gazów lub cieczy, ale
takie inkluzje są zwykle usuwane przed pracami jubilerskimi.
(a szkoda, bo bywają ciekawsze niż... "uwięzione" owady, na przykład - jak dla mnie,oczywiście)

Bursztyn przyjmuje wiele barw. Najczęściej ma żółte lub pomarańczowożółte,
"bursztynowe" zabarwienie, ale może być biały, zielony, a nawet niebieski.
Niektórzy naukowcy sądzą, że barwa bursztynu ma związek z gatunkiem
drzewa, z którego żywicy powstał - sosny dają złotożółty bursztyn, drzewa
liściaste natomiast, o bardziej czerwonym zabarwieniu. Zielona barwa
wywołana jest przez obecność szczątków materiałów organicznych.